Essentiële oliën zijn niet meer weg te denken! Elke olie heeft zijn eigen krachtige werking, elke olie zijn eigen heerlijke geur! Ook zijn er effectieve gemengde (blended) oliën die zich speciaal richten op een specifieke werking. Maar wat zijn essentiële olie nu eigenlijk? En hoe gebruik je ze veilig? Hieronder geven we je daar graag meer informatie over. Zoek je een uitgebreide catalogus van alle oliën, hun werking en geschikte toepassingen, dan raden wij het bijvoorbeeld 'Modern Essentials Handboek' of 'The Essentials Life' aan.
Wat zijn essentiële oliën?
Wanneer je de heerlijke geur van lavendel hebt geroken, heb je eigenlijk de aromatische eigenschappen van essentiële oliën ervaren. Essentiële oliën (ook wel etherische, vluchtige, of aromatische oliën genoemd) zijn natuurlijke aroma's die worden aangetroffen in zaden, schors, stengels, wortels, bloemen en andere plantendelen. Deze aroma's kunnen intens en krachtig van geur zijn en geven planten hun kenmerkende geuren. Essentiële oliën beschermen planten tegen natuurlijke vijanden maar spelen ook een rol bij de bestuiving van planten. Naast hun voordelen voor de planten en hun heerlijke geur, worden essentiële oliën al eeuwenlang gebruikt bij voedselbereidingen, schoonheidsbehandelingen en zorgpraktijken. Het gebruik van essentiële oliën is terug te leiden tot ca. 4000 jaar v. Chr., toen de Sumeriërs al het gebruik van parfums vermeldden.
Maar wat is precies een aromatische stof? Aroma's zijn vluchtige verbindingen. Deze verbindingen zijn kleine organische moleculen die bij kamertemperatuur de neiging hebben om snel van hun vaste of vloeibare toestand naar een gas te veranderen. Ze worden vluchtig genoemd omdat ze snel van status veranderen. Wanneer je voor het eerst een flesje essentiële olie opent, merk je meteen dat het aroma krachtig is en voor je het weet ruikt de hele kamer ernaar. Deze unieke eigenschappen maken essentiële oliën ideaal voor aromatherapie en andere toepassingen. Het type vluchtige aromatische verbindingen aanwezig in een essentiële olie bepaalt zowel het aroma van de olie als de voordelen die het biedt.
Er zijn meer dan 3.000 verschillende vluchtige aromatische verbindingen geïdentificeerd. De aard van een essentiële olie varieert van plant tot plant, binnen botanische families en van soort tot soort. De verhouding van aromatische bestanddelen in een bepaalde essentiële olie maakt deze uniek en geeft het specifieke voordelen.
Zelfs met pure essentiële oliën kan de samenstelling van de olie variëren, afhankelijk van het tijdstip van de dag, het seizoen, de geografische locatie, de methode en de duur van de destillatie, het jaargetijde en het weer, waardoor elke stap in het productieproces een cruciale factor is voor de totale kwaliteit van de essentiële olie.
Hoe worden oliën gedestilleerd?
De meest gebruikelijke methode voor het extraheren van etherische oliën is een laag-warm stoomdestillatieproces. In dit proces wordt stoom onder druk door het plantmateriaal gecirculeerd. De etherische oliën worden uit de plant bevrijd en meegenomen door de stoom. Wanneer de stoom afkoelt, scheiden het water en de oliën van nature en wordt de olie verzameld. Om olie-extract van de hoogste kwaliteit met de juiste chemische samenstelling te waarborgen, moeten de temperatuur en de druk nauwkeurig worden gecontroleerd. Te weinig warmte of druk en de olie komt niet vrij, teveel warmte of druk en de samenstelling en kwaliteit van de olie zal worden beïnvloed.
Stoomdestillatie
Stoomdestillatie is de meest gebruikelijke manier om aromatische verbindingen (etherische olie) uit een plant te extraheren. Tijdens het stoomdestillatieproces passeert stoom het plantenmateriaal. De combinatie van verwarmde stoom en zachte druk zorgt ervoor dat de essentiële olie vrijkomt uit microscopische, beschermende zakjes. Terwijl het dampmengsel door een condensor stroomt en afkoelt, levert het een laag olie en een laag water op. De essentiële olie stijgt naar de top en wordt gescheiden van de hydrosol (bloemenwater) en verzameld.
De temperatuur voor stoomdestillatie ligt meestal tussen 60 en 100 graden Celsius. Omdat verschillende planten verschillende tijden, temperaturen en hoeveelheden druk vereisen, maakt het gebruik van deze specifieke destillatiemethode het mogelijk om de temperatuur aan te passen op basis van het planttype, waardoor het een zeer effectieve en precieze manier is om de zuiverste verbindingen te verkrijgen.
Persing
In tegenstelling tot stoomdestillatie heeft persing (soms ook wel koudpersing genoemd) geen betrekking op warmte. In dit proces wordt olie onder mechanische druk uit het product geëxtraheerd. dōTERRA gebruikt persing om al haar citrusoliën, zoals Wilde Sinaasappel, Citroen, Limoen, Bergamot en Grapefruit, uit de schil te halen.
Goede destillatie vereist aandacht voor het unieke karakter van druk, temperatuur, tijd en oogsten, die elk even divers kunnen zijn als de planten zelf. Een slecht destillatieproces kan de noodzakelijke aromatische verbindingen die de essentiële olie vormen veranderen of vernietigen, waardoor een substantie overblijft die ver afwijkt van het beoogde doel en iets dat niet zou worden gebruikt om gezondheid en welzijn te ondersteunen. Om deze reden wijden de beste destillatie-ambachtslieden hun inspanningen en werk aan slechts enkele geselecteerde planten. Deze gerichte inspanning ontwikkelt goede kennis en ervaring, waardoor de kwaliteit van de olie gegarandeerd wordt.
Hoe gebruik je essentiële olie?
Aromatisch
De reukzin is een hulpmiddel dat krachtige fysiologische, mentale en emotionele reacties kan uitlokken. Essentiële oliën worden snel opgenomen door de reukreceptoren, die via de reukzenuw een directe link hebben naar het limbisch systeem. Het limbisch systeem maakt deel uit van het brein dat verschillende functies ondersteunt, waaronder emoties, gedrag en geheugen. Om deze reden hebben essentiële oliën een bijzonder krachtig effect via aromatische toepassing.
Sommige essentiële oliën zorgen voor opwekkende of verkwikkende effecten, terwijl andere meer kalmeren. Diffusie is een van de eenvoudigste methoden voor het aromatisch gebruiken van etherische oliën. Diffusers die koude lucht of water gebruiken zijn ideaal.
Naast het gebruik in een diffuser kun je dezelfde gezondheidsvoordelen bereiken door een paar druppels etherische olie in de palm van je hand te druppelen en die vervolgens rond de neus te houden terwijl je diep inademt.
Topisch (Op de huid)
Topische toepassing is een zeer effectieve methode voor het aanbrengen van essentiële oliën. Omdat essentiële oliën een laag molecuulgewicht hebben en in vet oplosbaar zijn, dringen ze gemakkelijk door de huid. Eenmaal opgenomen blijven ze in het aangebrachte gebied voor een lokaal voordeel.
Hoewel essentiële oliën gemakkelijk worden opgenomen, zijn er vele manieren om de absorptie te verhogen. Het gebruik van een lichte massage verhoogt de bloedtoevoer naar het toepassingsgebied, waardoor de distributie door het lichaam verbetert. Het gebruik van een dragerolie kan ook de absorptie verhogen, vooral in de huid die droog of schilferig is, omdat het de huid hydrateert en de verdamping van de olie langzaam verloopt.
Het is raadzaam om een basisolie (bv. Fractionated Coconut Oil) te gebruiken om krachtige oliën te verdunnen, of bij het uitproberen van een nieuwe olie. Zo wordt de kans op gevoelige reacties verminderd, met name op de jonge of gevoelige huid.
Het is altijd raadzaam om meerdere kleine doses gedurende de dag te gebruiken in plaats van een enkele grote dosis. Begin met de laagst mogelijke dosis (1-2 druppels). Een volgende dosis kan elke 4-6 uur worden herhaald als dat nodig is. Omdat elk persoon uniek is, zal de dosis voor iedereen variëren op basis van grootte, leeftijd en algehele gezondheid.
Inwendig
Veel essentiële oliën hebben een rijke culinaire geschiedenis. Kruiden zoals basilicum, munt, peper en kaneel kunnen worden gebruikt als smaakmaker of aromatische toevoeging en geven veel gezondheidsvoordelen.
In geconcentreerde vorm kunnen essentiële oliën worden gebruikt als voedingssupplementen voor meer gerichte en krachtige gezondheidsvoordelen. Inwendig gebruik met bijvoorbeeld een Veggie Capsule is een effectieve methode van toediening vanwege de geavanceerde fysiologische processen van ons lichaam.
Wanneer ze worden ingenomen, komen essentiële oliën rechtstreeks in het bloed terecht via het maag-darmkanaal, waar ze door de rest van het lichaam worden getransporteerd. Essentiële oliën zijn oplosbaar in lipiden, zodat ze gemakkelijk worden getransporteerd naar alle organen van het lichaam, inclusief de hersenen. Vervolgens worden, net als alle dingen die we consumeren, essentiële oliën gemetaboliseerd door de lever en andere organen en worden vervolgens uitgescheiden.
Een juiste dosering volgens de aanbevelingen van de etikettering en andere professionele richtlijnen moeten strikt worden gevolgd om toxiciteit te voorkomen. Wees daarom voorzichtig met inwendig gebruik en doe dit slechts met een kleine dosering. Inwendig gebruik van oliën bij kinderen raden wij per definitie af. Raadpleeg hiervoor bijvoorbeeld het zeer complete overzichten in het 'Modern Essentials Handboek' en 'The Essentials Life'.
Uitproberen?
Nog geen ervaring met essentiële olie? Geen probleem, we helpen je graag op weg! We hebben nu leuke beginnerspakketten van dōTERRA met elk drie heerlijke oliën. Voor jezelf, of om cadeau te geven! Deze kit helpt je om de wereld en werking van essentiële olie te ontdekken. Kom tot rust met de heerlijke geur van lavendel, krijg een vrolijk humeur van de citroengeur (of gebruik het als schoonmaakmiddel), en zorg dat je er weer helemaal tegenaan kunt met de verkwikkende werking van Pepermunt. De Introductiekit met 3 flesjes (5ml) is verkrijgbaar in de webshop voor een leuke probeerprijs van €37,95! Wil je het gelijk goed aanpakken, ga dan voor het Beginners-trio met grotere flesjes (15ml)! In verhouding een stuk voordeliger en daar krijg je zeker geen spijt van!